در عصر حاضر، تنها تمرکز بر وقایع و بررسی اطلاعات گذشته چندان کارساز نیست. بلکه بررسی دقیق محیط کسب و کار، حیات افراد را استمرار می‌بخشد. در دنیای امروز با ویژگی‌های رو به رشد سریع، تکیه بر اطلاعات قدیمی، به کاهش بینش و از دست دادن فرصت‌های پیش روی افراد منجر می‌گردد.
بنابراین، افزایش درجه هوشمندی است که نگاه و درک افراد را نسبت به تحولات محیط و آینده شفاف‌تر ساخته و توان افراد را برای تحلیل فرآیندهای رو به ظهور افزایش می‌دهد.
مفهوم هوشمندی تلاش می‌کند تا تمامی عبارت‌های پیچیده را در یک کلمه بیان کند. در نتیجه اثبات هوشمندی در بعضی موارد قابل انجام بوده و در بسیاری موارد دیگر هنوز پرسش‌های بی‌پاسخی را روبروی خود می‌بیند.
در واقع اگر از دو جین چهره برجسته بخواهید هوشمندی را تعریف کنند، شما دو جین تعریف متفاوت خواهید داشت.
به نظر می‌رسد هوشمندی یک مفهوم نسبی باشد که ناشی از تفاوت‌های دو فرد در محیط‌های یکسان و موقعیت‌های مشابه است.
به طور مختصر شاید بتوان هوشمندی را وجه تمایز دو موجود در انطباق با محیط و موقعیت یکسان و توانایی واکنش مناسب در لحظه‌ی مناسب در مقابل کنش‌های محیطی-موقعیتی دانست که به طور ذاتی یا به کمک یادگیری شخص رخ می‌دهد.
هوشمندی شبیه رمان است. فواید آن عبارت است از:
اطلاعات جامع از شرکت‌ها و مشتریانی که حریص داده‌هایی از جمله اخبار، گزارش‌ها، تحلیل‌های اقتصادی، ارزیابی تکنولوژی، تصمیمات حقیقی و قانونی، بررسی‌های مشاوران، کنفرانس‌های صنعتی یا سیستم اطلاعات مشتریان می‌باشند.
داده‌های متنوعی در دوره‌های طولانی‌مدت ردیابی می‌شوند. هر زمان امکان‌پذیر باشد روابط اندازه‌گیری می‌شوند. ولی علی رغم اعتماد بر داده‌های واقعی، افراد کارآزموده با هوشمندی رقابتی، احساس راحتی نمی‌کنند. چرا که ایجاد هوشمندی نیاز به ارزیابی کیفی دارد.
هوشمندی رقابتی، از فرایندهایی شامل برنامه‌ریزی، جمع‌آوری، تحلیل و انتشار اطلاعات محیط حاصل می‌شود. این موضوع، برای مشخص کردن فرصت‌ها، توسعه و گسترشی که می‌تواند بالقوه بر موقعیت رقابتی بنگاه اثر بگذارد، بکار می‌رود.
هدف CI (Competitive Intelligence)، سازمان‌دهی با مزیت رقابتی قابل قبول است.
دوره CI تحت مراحلی مورد نیاز برای ایجاد هوشمندی قابل اجرا طرح‌ریزی می‌شود. این مراحل عبارت‌اند از:
- دسترسی به درخواست‌های CI
- جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز
- تحلیل و ترکیب اطلاعات
- ارتباط هوشمند
در هر مرحله، مهارت و توانایی به‌وسیله شاغلین CI شناسایی می‌شوند. این ویژگی‌ها شبیه به نیازها در فرایند‌های بازاریابی است که بررسی پایداری در محیط‌های داخلی و خارجی برای توسعه استراتژی‌های موفق بازاریابی لازم است. بنابراین بیشتر شاغلین CI مدیران بازاریابی هستند.
منبع مقاله: کتاب هوش اقتصادی، تألیف: دکتر محمدجعفر تارخ.